Langt meir hummar i fredingsområdet enn utanfor

I Noreg har hummarbestanden gått kraftig nedover dei siste tiåra. 

Ein studie viser at bestanden gjekk ned med  92 prosent frå 1928 til 2019.

Hummaren blir rekna som sårbar i den siste utgåva av den norske raudlista (2021).  

Men eit lyspunkt finst. Det viser seg at bestanden veks raskt i fredingsområda, når fisket tek slutt. 

I dag finst det over 50 fredingsområde for hummar i Noreg.

Eit av desse vart etablert hausten 2018 i Austevoll, som det einaste slike område ute på kysten av Vestlandet. I denne regionen ligg dei andre områda inne i fjordane i Hardanger og Sogn. 

No har havforskarane summert opp resultata etter over fire år med freding. 

Bestanden har auka 3,8 gonger 

Havforskingsinstituttet (HI) har i samarbeid med Austevoll vidaregåande skule overvaka hummarbestanden i fredingsområdet ved Trollsøy sidan starten. 

For å kunne samanlikne, har dei også følgt utviklinga i eit område der det er lov å fiska hummar i sesongen.  

– Vi ser at bestanden i fredingsområdet har auka kvart år, samanlikna med referanseområdet, seier HI-forskar Terje van der Meeren. 

I referanseområdet minkar bestanden kvart år med mellom 43 og 80 prosent, om lag tre veker inn i sesongen for hummarfiske. 

– No er det 3,8 gongar meir hummar i fredingsområdet, enn tilbake til starten i 2018. 

Veks seg større og kraftigare 

Ikkje berre er det meir hummar i fredingsområdet enn utanfor. Hummaren er også større. Det skuldast at dei store humrane ikkje vert fiska ut her. 

– Mellom 33 og 38 prosent av humrane vi målte i fredingsområdet var over 30 cm lange i fjor, seier havforskaren.   

– I referanseområdet fann vi derimot ikkje hummar over 30 cm nokon av åra, etter at fisket hadde vart tre veker inn i sesongen. 

Bestanden si evne til å veksa har blitt langt betre 

I fredingsområdet i Austevoll har det forskarane kallar det reproduktive potensialet, altså bestanden si evne til å produsera avkom og dermed veksa, blitt meir enn firedobla samanlikna med referanseområdet. 

– Sidan store humrar legg oftare egg enn dei små, er det sannsynlegvis endå større, seier van der Meeren.

Tilrår permanent freding – og fleire kystnære reservat 

Fredingsområdet ved Trollsøy varar ut 2023. Havforskarane tilrår at det blir forlenga med uavgrensa varigheit.

Det vert også tilrådd at det blir etablert fleire fredingsområde på kysten i vestlandsregionen.  

Referanse 

Terje van der Meeren, Hummerfredning ved Trollsøy i Austevoll – Resultater fra 2018 til 2022, Rapport fra havforskningen 2023-33.