Nedgang i kvoterådet for sild – bestanden kjem under føre-var-grensa

Det internasjonale havforskingsrådet ICES går i dag ut med nye kvoteråd for dei pelagiske bestandane. 

NVG-silda vil falle under føre-var-grensa i 2024

ICES tilrår ei kvote på opptil 390 010 tonn for norsk vårgytande sild (nvg-sild). Det er ein nedgang på 24 prosent samanlikna med rådet for 2023. 

– Bestanden går ned grunna høgt fiskepress og manglande rekruttering etter 2016-årsklassa. I 2024 vil bestanden kome under tiltaksgrensa i haustingsregelen, seier bestandsansvarleg Erling Kåre Stenevik.

Forvaltningsstrategien avgrensar vanlegvis nedgangen i kvoteråd til 20 prosent, men om bestanden vil hamne under tiltaksgrensa i kvoteåret, fell denne avgrensinga vekk. Det er tilfellet for nvg-sild. 

Forskarane har berekna at gytebestanden kjem under føre-var-grensa i 2024 og nærmar seg grensa for den lågaste gytebestanden som framleis er i stand til å gje nye solide årsklassar. 

Vegen er relativt kort frå den eine grensa til den andre, og rådet er difor å redusere fangstane betydeleg. Kvoterådet for 2024 er 44 prosent lågare enn forventa fangstar i 2023.

– Prognosane våre seier at sildebestanden i 2024 vil vere den lågaste sidan i 1988, seier Bjarte Bogstad, forskar og ICES-representant ved Havforskingsinstituttet. Han held fram: 

– Årsklassane etter 2016 er svake og det trengst påfyll frå nye sterke årsklassar.

Kvoterådet for nordsjøsild vart lagt fram i mai.

Oppgang for kolmule 

Kvoterådet for kolmule er 13 prosent høgare samanlikna med rådet for 2023. ICES tilrår at kolmule-fangstane i 2024 ikkje stig over 1 529 754 tonn. 

– Det har vore god rekruttering dei siste åra, med rekordsterke 2020-2021-årsklasser, seier Bogstad. 

Men også kolmule blir fiska i større grad enn tilrådd. Rådet er ni prosent lågare enn dei forventa fangstane i 2023.  

Liten nedgang for makrell – framleis nullfangst for hestmakrell

Kvoterådet for makrell er 739 386 tonn, noko som er 5 prosent lågare enn rådet for 2023 og 36 prosent lågare enn forventa fangstar i 2023.

Det står betre til med makrellen enn for silda, men bestandsvurderinga av makrell syner at gytebestanden har vorte redusert med 2,7 millionar tonn frå eit historisk toppnivå i 2015 til 2023, sjølv om rekrutteringa har vore god. 

– Det har vorte teke rekordhøge makrellfangstar dei siste 10 åra, i snitt meir enn 1 million tonn årleg. Fiskedødelegheita har auka dei siste åra, og ligg no høgare enn nivået (F_MSY) som gjev maksimalt langtidsutbytte for makrellbestanden, seier bestandsansvarleg Leif Nøttestad. 

For vestleg hestmakrell tilrår forskarane null fangst, som i fjor. 

– Vi reknar no med at gytebestanden vil vere under den kritiske grensa i 2025, sjølv med null fiske, seier Bogstad. 

Manglande internasjonale avtalar gjev utfordringar

Med unntak av hestmakrell, er alle bestandane berekna å vere over føre-var-grensa i 2023. Men nvg-silda vil falle under føre-var-grensa i 2024.

Ei utfordring for både nvg-silda, makrellen og kolmula, er mangelen på internasjonale avtalar. 

– Dette gjer at fisket har vore langt over råda dei siste åra, og vi ser no at dette særleg rammar nvg-silda, der gytebestanden fell under føre-var-grensa, seier Bogstad.